Sow for yourself righteousness, reap the fruit of steadfast love; break up your fallow ground, for it is the time to seek the Lord, that He may come and rain salvation upon you (Hosea 10:12).

maandag 30 december 2013

On holy ground

Heiligheid schept afstand.
Heiligheid doet huiveren.
Er gebeurt iets, wat we niet begrijpen.
Het is te hoog, te groot, te onbereikbaar.
Heiligheid ontroert, denk maar aan de Heilige Doop, met hoofdletters geschreven, kleine kinderen ontvangen een teken en zegel, rechtstreeks uit de hemel.
Doopwater trekt tranen aan.
Tranen van kijkers, op gepaste afstand.
Heiligheid doet zwijgen en inkeren tot onszelf, denk maar aan de strakke, sombere blikken en het voorzichtige geschuifel tijdens het Heilig Avondmaal.
Nabijheid schept afstand.

Vreemd toch?
Of niet?

In het tweede boek van de Bijbel, Exodus, maakt God zichzelf bekend aan Mozes. Hij roept hem, om Zijn volk te leiden, maar doet dat op een nogal onorthodoxe manier. Een brandende braambos in de woestijn, een hoorbare stem zonder zichtbare spreker. Geen droom, geen visioen, maar een beetje real-life. Vergezeld van een waarschuwing. 'Doe je schoenen van je voeten, Mozes, want deze plaats is heilig.'

Daar zou je toch van schrikken?
God die je zomaar aanspreekt, een heilige plek, een vuurtje.
Afstand bewaren dus.
Jezelf terugtrekken.
Ruimte scheppen.
Stel je voor ...

Toch is het maar de vraag of je daarvan moet schrikken.
God kiest Mozes uit.
Als mens, als middel, als middelaar.
Dus, Hij benadert hem juist.
Hij treedt nader.
Daarvoor gebruikt Hij de gewone middelen, die Mozes altijd al om zich heen zag.
Zand van de woestijn.
De stugge stekels en de dorre bladeren van de braamstruik, geschroeid door de zon.
En ook vuur, ja dat ook.
Maar gek genoeg, dat is geen verterend vuur.
Eerder een wonderteken, een symbool.
Een uitnodiging.

God, die binnentreedt in Zijn eigen schepping.
Zich verhult in alledaagsheid.
'God hides in plain sight' ..., ik heb er al eerder eens over geschreven.
Maar daardoor wordt dus ineens, ook voor ons, het alledaagse, heilig.
Merkwaardige omdraaiing, ommekeer, wisseling van perspectief, vindt hier plaats.
Alles binnenstebuiten en het buitenste naar binnen.
Het waard om even wat langer bij stil te blijven staan.

Als God, bij het geven van de tien geboden, benoemt dat de Sabbath een heilige dag is, dat betekent dan apart, afgezonderd van de rest van de dagen. Wij mensen, we mogen rusten van de arbeid. We kunnen genieten van de rust. Even op adem komen.

Wat doen wij vervolgens? We leggen elkaar regels op, trekken ons beste pak aan, kruipen als gelijkgezinden bij elkaar, hokken onszelf op in peperdure gebouwen en noemen dat dan het huis van God, koesteren de vorm van eeuwen geleden als norm voor eeuwen te gaan, gieten het vrije Woord in betonnen logica, van gedachten voorzien door zeer gestudeerde 'heren' en spoelen het allemaal met de koffie weer weg.

Apart ja, dat wel.
Maar geheiligd?

Even terug naar de Doop en het Avondmaal. Als je nuchter naar die 'sacramenten' kijkt, zie je dat daar gebruik gemaakt wordt van het alledaagse. Water voor de Doop. Brood en wijn voor het avondmaal. De eerste levensbehoeften van de mensen, toen het werd ingesteld. Het gewone wordt gebruikt, er wordt alleen betekenis aan gegeven, er wordt een symbool van gemaakt, een heenwijzing, een metafoor, een vergelijking.

Zo trad God ook Mozes tegemoet. Zie je hem daar staan, op zijn blote voeten? Lijfelijk contact met het zand, de aarde. En zo woonde God, later, toen Mozes het volk Israël door de woestijn leidde, ook bij hen. In een tent. Net zo'n tent als waar ze zelf in sliepen. Hij woonde in het binnenste daarvan, het heilige der heiligen. Compleet in het duister dus. Stel je voor, het Licht in de duisternis. En Hij hulde zich in een wolk, als ze verder trokken. Verduisterde, filterde, verkoelde de brandende zon overdag. En's nachts een beetje vurig ...

Van de week las ik iets op internet wat mijn aandacht trok. Iemand beklaagde zich bij een pastor, hoe moe zij was van het jarenlang verzorgen en achterna lopen van haar demente ouders. En die gaf het verrassende antwoord, dat ze goed moest beseffen 'op heilige grond' te staan.

Laat dat even binnen komen. Zoals dat mij triggerde.

Wij focussen ons al gauw op de wonderen, op het aparte, op de verrassing, op de mooie verhalen van vroeger, op bijzondere gebeurtenissen waar we van horen; desnoods op dromen, al dan niet bereikbaar. Maar misschien treedt God ons wel tegemoet in het alledaagse. In het voor-de-hand-liggende. In het gewone. In de dagelijkse omstandigheden. In de mensen die we ontmoeten of wellicht voorbij lopen.

Maar dat vereist wel een andere manier van kijken. Dat vraagt om alertheid. Dat nodigt uit tot bewust leven, tot opmerkzaamheid, tot zoeken naar onze medemens, wellicht op ongebruikelijke plaatsen of in moeilijke omstandigheden, zonder dat iemand er van weet. Je çhristen-zijn, je christelijkheid niet bewaren voor een 'aparte' plaats of periode, maar God zoeken in de mensen om je heen.

Want Gods aarde is heilig.
Apart gezet.
Om te ontmoeten.
Om te beleven.
Om te leven.

Hij kwam er zelf ook, we hebben het net weer herdacht. In het gewone, alledaagse, de duisternis van de geschiedenis, ongezien, onopgemerkt.
Maar wat een uitwerking.
Zijn leerlingen waren geen kerkstichters, maar eenvoudige vissers.
Zijn leer was geen leer, maar een leven, een relatie, een leefwijze.
Hij werd later uit de 'kerk' gegooid, maar zocht zelf altijd de zondaars, de landverraders, de verschoppelingen, de gehandicapten en mismaakten op.
God kwam ook midden in de shit, zo heb ik het jaren geleden eens verwoord in een Kerstgedicht.
Immanuel, God met ons, bij ons, in ons, als niet-lieverdjes.

Hoe zullen wij dan leven?
Coram Deo.
Voor het aangezicht van God.
Op 'heilige grond'.

Dat is nog eens 'omdenken'.
Dat is nog eens vernieuwde manier van kijken naar de omstandigheden.
Niet meer wat je hebt is bepalend, zelfs niet wat je hebt gekregen, maar wat je kunt geven.
Want er is altijd iemand die het nodig heeft.
'Heilige grond' is ineens overal om je heen.
Zo gewoon ...

Wow, bedenk eens hoeveel mogelijkheden God dagelijks op je weg plaatst ...!
Willen we het zien?
Durven we het aan?
Zullen we gaan?
“Ik verzeker jullie: alles wat jullie gedaan hebben voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor mij gedaan.” (Matth. 25:40)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten